Hoe je het ook wendt of keert, je leeft in een complexe tijd en de ingewikkeldheid kan maken dat je af en toe niet weet wat voor jezelf de beste stappen zijn. Dit is niet zo vreemd, want je kunt in deze complexe samenleving makkelijk ‘verdwalen’. Wil je begrijpen in welke situatie je zit en welke stappen jij daarin kunt zetten, dan is het wenselijk dat je de samenhang ziet tussen dingen die ogenschijnlijk los van elkaar staan en die op het eerste gezicht niks met elkaar te maken hebben. Pas als je samenhang ontdekt en de relatie tussen zaken ziet, valt het kwartje en creëer je voor jezelf een basis om vanuit de handelen. Als je de samenhang ziet, kun je zaken onthouden en op grond daarvan stappen zetten. De samenhang, de relatie tussen de verschillende dingen, tussen verschillende processen wordt je pas duidelijk als je van een afstand naar zaken kijkt. Als je er midden in blijft zitten, kun je niet goed waarnemen. Afstand nemen is nodig om overzicht en inzicht te krijgen. Wil je in complexe tijden het gevoel hebben dat je (enigszins) zelf sturing kunt geven aan je leven, dan is het nodig om de samenhang van de dingen te zien, waardoor je overzicht krijgt. En dat krijg je alleen als je vanuit een observatorpositie naar de dingen kijkt. Dat vraagt afstand. Vraag een scherpzinnig iemand – als je voelt dat je in een complexe situatie zit en je de samenhang niet meer ziet – om samen met jou met een afstand naar de dingen te kijken en de samenhang te ontdekken. Als je de samenhang ziet, zul je zien dat het helemaal niet zo lastig meer is om te weten wat jou te doen staat. De samenhang zien betekent de regie over je doen en laten weer te pakken krijgen.
