In Nederland zijn we erg goed in het zeggen wat we van iets vinden. We vinden dat we het recht hebben om onze mening te uiten en om kritiek te leveren. Dat doen we zonder blikken of blozen. We zijn er trots op. We hebben snel een oordeel klaar en delen dat vrijelijk. En we zijn ervan overtuigd dat onze mening klopt. En we leren onze kinderen dat ze zich mogen uiten, dat hun mening belangrijk is. Dat klopt allemaal, maar er is ook een gevaar. Wat we helaas vergeten is dat ieder mens, ook wijzelf, maar een hele beperkte blik hebben op een mens, op een situatie. Je ziet maar een deel van wat er is en je weet meer niet dan wel. Als waarnemer neem je waar wat jij voor waar aanneemt. Dus waar haal je het lef vandaan om zo snel met een oordeel, een mening te komen? Wees je bewust van je eigen standpunten, belangen, denkpatronen, ervaringen, vooringenomenheid etc. en die van de ander. Bekijk je zelf eens van een afstand. En de ander ook. Stel je mening, je oordeel uit, verplaats je in de situatie van de ander, zoek naar de waarden die achter uitspraken, meningen zitten. Als je meervoudig leert kijken, dat wil zeggen een onderwerp of een persoon vanuit verschillende perspectieven bekijkt, kom je waarschijnlijk tot een duidelijkere (en mildere!) mening. Door meervoudig te kijken, zeker bij complexe zaken, kun je ook op het punt komen dat je je afvraagt of je wel iets (en plein public) moet zeggen.