Misschien herken je het: je besteedt tijd aan het nadenken over hoe het zou zijn geweest als … Je wel je best had gedaan op de middelbare school. Je niet die woorden had uitgesproken die vérstrekkende gevolgen hadden. Je wel je gevoelens had uitgesproken tegen iemand die belangrijk voor je was. Je niet heel veel jaren een huis had gehuurd maar eerder had gekocht. Je eerder open had gestaan voor de signalen die je lichaam gaf dat er iets aan de had was. Je had nooit ontslag moeten nemen. Je had nooit het dure huis moeten kopen. Mogelijk kun je de lijst nog aanvullen met andere zaken waar je spijt van hebt.
Spijt van een niet geleefd leven door de keuzes die je al dan niet hebt gemaakt. Je zou het willen terugdraaien maar dat kan niet meer. Je hebt een kans laten liggen. Je hebt een fout gemaakt. Als je je realiseert dat er geen weg terug is, ontstaat het denken of zelfs piekeren over waarom je nou toch niet … of hoe het zou zijn geweest als … Dat heeft alleen zin als je begrijpt waar de spijt vandaan komt en hoe jij een volgende keer spijt kunt voorkomen. Je spijt kan te maken hebben met ondoordachte besluiten of impulsieve acties. Hoe je het ook wendt of keert, spijt is een negatieve emotie die veel energie kost en nergens toe leidt. In feite kan het een mengeling zijn van zelfverwijt, berouw, schaamte en schuldgevoel. Deze mix van emoties kan gelijktijdig in jouw aanwezig zijn. Spijt kan een enorm ondermijnende emotie zijn, omdat het knagende over iets in het verleden negatieve gevoelens geeft in het heden. En omdat het slecht is voor je zelfvertrouwen. Spijt kan je zelfs ziek maken. Het is daarom zo belangrijk om spijt niet als een gegeven te zien en het te laten, maar actief ermee aan de slag te gaan. Essentieel daarbij is dat je je realiseert dat je wat je hebt gedaan of nagelaten deed met de kennis en inzichten die je op dat moment had of waarvan je dacht dat deze leidend voor je zouden moeten zijn. Wil je je gevoelens los kunnen laten en goed verder kunnen leven, dan is het goed om eerlijk de vraag aan jezelf te stellen hoe je nu zou handelen met de kennis die je nu hebt. Wat zou je doen? Kijk daarbij goed naar je eigen rol en aandeel. Wat had jij kunnen doen om de bal de goede kant op te laten rollen? Want je kunt er je voordeel mee doen als je oprecht daarnaar kijkt. Alleen dan kun je herhaling in de toekomst voorkomen en kun je ervan leren. Je spijt levert dan een positieve bijdrage aan je persoonlijke ontwikkeling. Als je de ander blijft verwijten lijkt het alsof jou geen blaam treft. Maar als je goed kijkt zul je zien dat ook jij een aandeel hebt. Blijf je de ander iets verwijten, dan is er een grote kans dat je opnieuw een vergelijkbare vergissing maakt, zo is het leven. Daarnaast geeft het je inzicht hoe je spijt kunt voorkomen. Het betekent dat je ervan leert, dat je ingrijpende besluiten goed overdenkt en nadenkt welke gevolgen een besluit heeft en dat je welbewust alle gevolgen accepteert. Het vraagt soms wel dat je andere mensen betrekt in je besluit door te vragen met jou in kaart te brengen welke gevolgen een besluit heeft. Zo voorkom je dat je bepaalde gevolgen over het hoofd ziet. Je neemt weloverwogen je besluiten en je neemt alle consequenties die erbij (gaan) horen voor lief. Belangrijk aandachtspunt is dat je als je een twijfel voelt, hoe licht ook, deze altijd toelaat. Neem de twijfel bijzonder serieus ook al kun je hem rationeel niet onderbouwen. Hij komt ergens vandaan en heeft een boodschap voor je!

Als je twijfelt en er is tijdsdruk in het spel, dan is een ‘nee’ meestal de verstandigste keuze.